Theo tục lệ dân gian, vào những đầu năm
mới, bố mẹ thường dẫn các con đến thăm ông bà và những người thân quen, họ hàng
để chúc Tết và nhận lì xì. Từ đó mà không ít các tình huống dở khóc dở cười
diễn ra. Con có thể vừa nhận lì xì xong đã mở ra xem luôn hay chê lì xì ít. Con
quên mất cảm ơn người mừng tuổi và khó chịu khi được bố mẹ nhắc nhở. Để không
bối rối hay phá tan niềm vui ngày Tết, bố mẹ có thể giúp trẻ hiểu và giúp các
con nắm được văn hóa khi đi chúc Tết.
1.Giúp trẻ hiểu nguồn
gốc và ý nghĩa của tục lì xì ngày Tết
Lì xì là một tên gọi của tục lệ trong
dịp Tết Nguyên đán ở các nước Á Đông và Việt Nam, đó là lệ đặt tiền vào chiếc
phong bì nhỏ có trang trí màu vàng son rực rỡ để mừng tuổi trẻ em.
Tục lệ lì xì đầu năm mới đã có từ thời xa xưa. Tương
truyền, khi ông Táo về chầu trời, quỷ dữ dưới trần thừa cơ làm loạn. Bọn chúng
lẻn vào những nhà có trẻ nhỏ, xoa đầu chúng và gây bệnh tật. Nhiều đứa trẻ còn
bị cướp đi. Để xua đuổi ma quỷ và chúc cho trẻ con khoẻ mạnh, người dân bỏ một
đồng tiền gói trong giấy đỏ vào dưới gối của chúng. Quỷ dữ ùa vào nhà thấy đồng
tiền sáng chói sẽ sợ hãi mà chạy mất. Đến ngày nay, tục lì xì đã trở thành tiền
mừng tuổi mà người lớn cho trẻ nhỏ với ý chúc khỏe mạnh, ăn mau chóng lớn.
Với sự giải thích của bố mẹ, trẻ sẽ hiểu
tiền lì xì mang ý nghĩa mừng tuổi, là tình cảm yêu mến mà người lớn dành cho
trẻ nhỏ, cầu mong hay ăn chóng lớn, vui chơi và học hành tấn tới chứ không mang
nặng ý nghĩa về vật chất. Với những người lớn tuổi, tiền lì xì có ý nghĩa mong
nhiều sức khỏe để có thể bên con cháu thật lâu. Do đó trẻ không được kỳ vọng về
số tiền mà mình nhận được. Đây là bài học đầu tiên trong kỹ năng sống mà trẻ có thể học được từ
tục lì xì ngày Tết.
2. Thái độ và cách ứng
xử khi được mừng tuổi
Bố mẹ nên giải thích để trẻ hiểu, khi
trẻ nhận được lời chúc may mắn, yêu thương từ người khác thì bản thân các con
cũng cần biết cách chia sẻ niềm vui, niềm may mắn đến người đối diện. Vì vậy,
khi nhận được mừng tuổi, các con phải bày tỏ thái độ biết ơn và chúc tết lại
người lớn với những lời chúc phúc, may mắn đầu năm.
Bố mẹ có thể giúp bé suy nghĩ một vài câu chúc đơn
giản phù hợp với từng đối tượng. Nếu chúc các cô thì chúc “năm mới đẹp rạng
ngời tươi tắn”, gặp chú bác thì chúc “phát tài phát lộc” hay gặp người lớn tuổi
thì nên là “sức khoẻ dồi dào, sống lâu trăm tuổi”.
Một vài điều cư xử khéo léo sẽ giúp trẻ
hình thành được kỹ năng sống cũng như sự tinh ý như: không được mở lì xì trước
mặt người lớn; không chê bai nếu tiền lì xì ít. Bố mẹ có thể giúp con thực hành
ứng xử ở nhà để con có thể thực hiện ngay cả khi không có bố mẹ bên cạnh nhắc
nhở. Kỹ năng sống được hình thành thông qua một quá trình, vì vậy, bố mẹ nên
tạo điều kiện để trẻ có cơ hội tập luyện.
3. Cách giữ
gìn, quản lý và sử dụng tiền lì xì
Trẻ thường rất thích thú và có thể lên
vô vàn kế hoạch để sử dụng tiền lì xì của mình, thường thì các bạn sẽ sử dụng
để mua những thứ mình thích. Bố mẹ có thể chia sẻ với con một vài bí quyết để
có thể sử dụng hợp lý số tiền này như một người lớn thực sự. Đây cũng là lúc mà
con có thể xây dựng cho mình kỹ năng sống: quản lý tài chính thông minh.
3.1 Lập quỹ tiết kiệm cho
một mục tiêu xa
Thường thì trẻ sẽ có xu hướng dùng toàn
bộ số tiền mình thích để tiêu vì sợ bố mẹ thu lại tiền mừng tuổi. Bố mẹ có thể
trao đổi rõ ràng rằng trẻ sẽ được toàn quyền sử dụng số tiền lì xì một cách hợp
lý. Ví dụ như con có thể dùng một phần tiền để mua món đồ mà con thích và thấy
cần phải sử dụng ngay. Số còn lại con có thể dùng để chi cho một số khoản cần
nhiều tiền và có thể thực hiện xa hơn như: tiết kiệm để mua một chiếc tủ sách
hay trọn bộ sách nước ngoài mà con yêu thích. Con cũng có thể tự tay đút tiền
vào heo để tiết kiệm dùng cho nhiều khoản chưa có kế hoạch sau này hoặc mua một
món đồ trong gia đình với tư cách là một thành viên trong gia đình.
3.2 Lên kế hoạch chi tiêu
cho cả năm
Nếu bạn biết rằng toàn bộ số tiền lì xì
bạn nhận được sẽ là tiền tiêu vặt của bạn cả năm thì bạn sẽ làm thế nào? Bố mẹ
có thể giúp trẻ lên kế hoạch chi tiêu hàng tháng với số tiền lì xì mà mình có
được sau những ngày tết. Với mỗi tháng kế hoạch hoạt động của các bạn sẽ khác
nhau do đó tiền chi tiêu cũng có thể khác nhau. Tháng hè với những hoạt động
vui chơi chắc chắn sẽ cần chi nhiều hơn các tháng trong năm học. Với những dự
tính chi tiêu đó, các bạn sẽ biết cân đo tính toán sử dụng hợp lí số tiền hạn
chế của mình.
3.3 Sử dụng cho tiền lì xì
cho các hoạt động cộng đồng
Bên cạnh việc sử dụng tiền lì xì cho các
nhu cầu bản thân, bố mẹ cũng có thể khuyên con dành một phần để làm từ thiện,
bởi đây là lúc phù hợp nhất để dạy về tình thương người và sự hào phóng vì trẻ
đang có sẵn khá nhiều tiền vừa được người khác cho thay vì tiêu khiển vào những
thứ thiếu tính thực tế.
Tết 2020 sắp đến rồi, bố mẹ đừng chỉ
chuẩn bị về mặt vật chất cho con mà quên mất mặt tinh thần thiết yếu. Văn hoá
ứng xử khi đi chúc tết hay cách quản lý tiền lì xì cũng là những kỹ năng sống cơ bản mà con cần học và
thực hành ngay từ nhỏ. Hiểu về tinh thần của tiền mừng tuổi, ứng xử tinh tế với
người lớn hay trân trọng tiền lì xì là những bước đi vững vàng giúp con ngày
một khôn lớn.